Inca, 22, AS + AD(H)D
Ervaringsverhaal van een vrouw met ASS met het stellen van de diagnose Autismespectrumstoornis
en het maken van testen.
Het diagnoseproces bij mij heeft ruim een half jaar geduurd, terwijl ik
vanaf dag 1 een heel
duidelijke vraag had ("heb ik autisme?"). Dit was nadat ik al
verschillende malen studieproblemen en sociale problemen had gehad en daar hulp voor had gezocht.
Ik ben eerst bij de studentenpsychologen geweest, daarna via de huisarts
doorverwezen naar het RIAGG. Omdat die een wachtlijst hadden van 5 maanden
ben ik uiteindelijk bij een psycholoog / orthopedagoog terecht gekomen.
Mijn ervaringen zijn niet al te positief: op mijn vraag werd in
eerste instantie niet serieus gereageerd. "Jij kunt geen autisme
hebben" zeiden zowel de studentenpsycholoog als de huisarts. "Autisten
praten niet". Na enig aandringen beloofde de studentenpsychologe me om
het uit te zoeken, en stelde ze voor een aantal testen af te nemen,
onder andere een IQ-test (WAIS III) en een persoonlijkheidstest. De
IQ-test verliep goed. Het ging mis toen ik een hele lijst met vragen
kreeg, die ik moest beantwoorden met juist/onjuist. Een aantal daarvan
kon ik niet beantwoorden. Omdat ze niet van toepassing waren ("vind je
dat je genoeg verdient" – ik was student), of omdat ze twee dingen in
een keer vroegen ("vind je dit EN dit leuk?" – het ene wel, het andere
niet, maar wat moet ik dan antwoorden) en soms omdat ik ze simpelweg
niet begreep. Ik heb dus tegen de psychologe die mij een test afnam
gezegd dat ik die vragen niet kon beantwoorden. De reactie was dat ik
dat moest, maar dat kon ik niet. En dat wilde ik ook niet omdat ik vond
dat zo’n test dan niets over mij zou zeggen. Ik kreeg niet de kans om
toe te lichten waarom ik die vragen niet kon beantwoorden, maar ik
kreeg wel het verwijt naar mijn hoofd dat ik mijn best niet deed. Ook
zei ze dat die reactie (het niet willen invullen) waarschijnlijk een
bron was van een deel van mijn problemen. Maar zo werd het probleem
verschoven: mijn gedrag was het probleem (volgens de psychologe), en de
achterliggende oorzaak werd geheel overgeslagen, terwijl ik juist was
gekomen om die achterliggende oorzaak te onderzoeken.
Uiteindelijk heb ik gevraagd of
er uit deze testen een conclusie kon worden getrokken m.b.t autisme. Ja,
nou, nee, eh, misschien, ofzo.
Dat deden ze liever niet, mensen in een hokje stoppen… En de test gaf
meer een richting aan,
zo moest ik dat zien… En bij de nabespreking moest dan maar verder gekeken
worden wat er aan gedaan kon worden…
En dat terwijl ik toch vrij duidelijk
had gevraagd dat ik specifiek op AS/HFA getest wilde worden. Bovendien
werd in de eerdere gesprekken NIETS gezegd over dat het maar een richting
aangaf. Alles wees erop dat er wel degelijk een concreet antwoord uit
zou kunnen komen.
Een week later was de nabespreking, waar de uitkomsten van de verschillende
testen werden
besproken. Steeds werd er gevraagd of ik het ergens mee eens was. Met
het meeste wel, maar met één punt absoluut niet: dat ik
mijn gevoelens niet onder woorden kan brengen. Ik kreeg echter weer geen
kans om dit toe te lichten, opnieuw werd dit afgekapt, en werd er gezegd
dat ik een defensieve houding aannam. Ik heb het toen definitief opgegeven
bij haar, de rest van het gesprek alleen maar "tsja" en "oh"
geantwoord.
De uiteindelijke conclusie kwam ongeveer hierop neer:
ik heb moeite met sociale contacten, moeite met plannen en organiseren,
ben zeer oprecht/direkt, ben erg rationeel, heb moeite met groepen, maar
er was GEEN ENKELE aanwijzing richting autisme !!!???
Het is wel duidelijk dat de psychologe zich niet verdiept heeft in autisme
en Asperger Syndroom, hoewel ze dit wel gezegd had. Verder wist ze me nog
even en passant te melden dat ze twijfelde of het met mijn studie wel
zou lukken, en dat ik er beter een jaar mee kon stoppen. Ik had toen al
aangegeven verder niets meer te willen van haar of de studentenpsychologen
in het algemeen.
Ook wilde ze mij in eerste instantie geen kopie meegeven van mijn dossier,
waar dus onder andere die testresultaten instaan. Dit is echter verplicht,
en na veel aandringen heb ik ze een poos later meegekregen. Met deze gegevens
ben ik dus uiteindelijk terechtgekomen bij een psycholoog / orthopedagoog
die bekend was met autisme (op allerlei niveau’s). Hij heeft een aantal
gesprekken met mij gehad, en ook met mijn moeder, en daarna de diagnose
Autisme Spectrum Stoornis gesteld.